به گزارش مشرق، در حالی که کمتر از یک ماه تا ضرب‌الاجل خودخوانده مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه موسوم به 1+5 باقی مانده، نحوه برداشته شدن تحریم‌های ایران پس از توافق، همچنان یکی از مواردی است که با ابهامات جدی روبروست.
یکی از موضوعاتی که همواره مورد بحث بوده و کارشناسان آن را مورد سوال و بررسی قرار داده‌اند، نحوه باز کردن ساختار چندلایه تحریم‌هایی است که واشنگتن طی سال‌های گذشته به بهانه‌های مختلف، علیه ایران وضع کرده است.
در حقیقت بسیاری از تحریم‌هایی که تحت عنوان تحریم‌های ثانویه خوانده می‌شوند، علاوه بر مسئله هسته‌ای، همزمان به دلایل دیگر از جمله ادعای حمایت از تروریسم و برنامه موشکی، علیه تهران اجرا شده‌اند.
در همین رابطه خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز در گزارشی با عنوان «باز کردن لایه‌های پیاز تحریم‌های ایران کار ساده‌ای برای ایالات متحده نیست»، نوشته است که این تحریم‌ها به حدی در هم تنیده و چندبهانه‌ای است، که گشودن این شبکه کار ساده‌ای نیست و به یک چالش در مذاکرات بدل شده است.
این خبرگزاری به نقل از مقامات و دیگر افراد درگیر در مذاکرات هسته‌ای و مسئله تحریم‌ها، نوشته است که «ممکن است دولت آمریکا مجبور شود از وعده‌اش مبنی بر اینکه تعلیق تحریم‌ها تنها محدود به تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای است، عقب‌نشینی کند.»
آسوشیتدپرس در تشریح مشکل موجود، نوشته است: «ذیل تحریم‌هایی که در چند دهه افزایش یافته‌اند، صدها شرکت و شخص، نه فقط به دلیل مسئله هسته‌ای، بلکه به دلیل تحقیقات در مورد موشک‌های بالستیک، تروریسم، نقض حقوق بشر و پولشویی، جریمه شده‌اند.»
بنا بر این گزارش، دولت باراک اوباما در حال بررسی راه‌های جدا کردن این تحریم‌ها است. بر اساس آنچه ایران و 6 کشور در لوزان بر سر آن به تفاهم رسیدند، آمریکا باید تمام تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای ایران را بردارد. به نوشته آسوشیتدپرس، اوباما می‌تواند تقریبا تمامی این تحریم‌ها را تعلیق کند، اما لغو دائمی آنها امری است بر عهده کنگره.
در حالی که «جک لو» وزیر خزانه‌داری آمریکا این هفته در نشست به میزبانی روزنامه اسرائیلی «جروزالم‌پست»، گفته بود تنها تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای ایران برداشته شده و باقی تحریم‌ها باقی می‌ماند، آسوشیتدپرس نوشته است که «گفتن این حرف ساده‌تر از انجام آن است.»
به گفته مقامات آمریکایی، در حال حاضر «آدام زوبین» معاون وزارت خزانه‌داری آمریکا که مسئولیت مسائل مربوط به تحریم را بر عهده دارد، مأمور یافتن راهی برای حل کردن این مسئله است، با این حال هنوز هیچ طرحی نهایی نشده است.
مقامات دولت آمریکا می‌گویند در حال بررسی دایره گسترده‌ای گزینه‌ها هستند، که تعلیق برخی تحریم‌های غیرهسته‌ای در کنار تحریم‌های هسته‌ای از جمله آن‌هاست. با این حال، چنین اقدامی به نوشته آسوشیتدپرس می‌تواند با واکنش منفی کنگره روبرو شود.
یکی دیگر از سناریوها، خارج کردن برخی از مجموعه‌ها و افراد تحریم‌شده به دلایل ترکیبی و سپس بازگرداندن آنها به لیست تحریم به بهانه‌ای دیگر است. اما این اقدام نیز قطعا واکنش تهران را به همراه خواهد داشت، چراکه چنین اقدامی را فریبکاری در اجرای توافق تلقی خواهد کرد.
وضعیت مبهم سیستم بانکی
باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا پیش از این از احتمال آزادسازی 150 میلیارد دلار دارایی بلوکه‌شده ایران صحبت کرده است. یک مقام آمریکایی که خواسته نامش فاش نشود، می‌گوید نحوه آزادسازی این مبلغ نیز از دیگر موارد در دست بررسی است.
به نوشته آسوشیتدپرس، بانک مرکزی یکی از نمونه‌های بارز چالشی است که دولت آمریکا در نحوه برداشتن تحریم‌ها، با آن روبروست.
در سال 2011 توسط اوباما و کنگره بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران را «مایه اصلی نگرانی در زمینه پولشویی» خوانده و علاوه بر این با ارتباط دادن آن به فعالیت‌های موشکی، حمایت از تروریسم و حمایت از دولت سوریه، این موسسه را در فهرست تحریم قرار دادند.
این گزارش می‌افزاید: «حالا که توافق هسته‌ای تا این حد نزدیک به نظر می‌رسد، ایران خواستار برداشته شدن این تحریم‌هاست. همچنین مشخص نیست که اگر شرایط بانک مرکزی تسهیل نشود، ایالات متحده و قدرت‌های غربی چطور می‌خواهند امتیازات اقتصادی به ایران را عملی کنند.»
بنا بر این گزارش، لو در سخنرانی خود گفته بود که تمامی تحریم‌های ثانویه بخش نفت، بازرگانی و بانکی ایران پس از توافق برداشته می‌شوند. این در حالی است که بسیاری از این تحریم‌ها، با مسائل غیرهسته‌ای تداخل دارند. مقامات آمریکایی در حال بررسی تحریم‌هایی هستند تا پس از توافق، برخی موسسات ایرانی را همچنان تحت فشار قرار دهند.
آنطور که آسوشیتدپرس نوشته است، سپاه پاسداران که به واسطه مسئله اشاعه تحریم شده است، از جمله موسساتی است که واشنگتن تلاش می‌کند فشارها بر آن پس از توافق را حفظ کند.
آمریکا تاکنون مجموعا 24 بانک ایرانی را در فهرست تحریم‌های خود قرار داده است. در این میان، تنها بانک صادرات به بهانه حمایت از تروریسم وارد لیست شده و باقی آنها به بهانه مسئله هسته‌ای و برنامه موشکی تحریم شده‌اند.
آسوشیتدپرس نوشته است که مقامات آمریکایی هنوز نمی‌توانند به این سوال پاسخ دهند که آیا این بانک‌ها از تحریم رها می‌شوند یا نه. کنگره هم هنوز از سوی دولت فهرستی از بانک و موسسات مالی که پس از توافق از تحریم خارج می‌شوند، از دولت دریافت نکرده است.
این خبرگزاری در پایان هشدار داده است که در صورتی که واشنگتن نتواند به تعهدات خود عمل کند، نهایتا مسئول شکست مذاکرات شناخته می‌شود و ضمنا احتمال وقوع رویارویی نظامی افزایش می‌یابد.
